πρέπει να δεις
Τρύγος… μια διαχρονική τελετουργία

Ανέβηκε
2 έτη πρινστις
από
Kalamata Times
Με τον ερχομό του Σεπτέμβρη, του «Τρυγητή», όπως αναφέρεται αυτός ο μήνας στη λαϊκή μας παράδοση, ξεκινά η διαδικασία του τρύγου των οινοστάφυλων. Θέρος –τρύγος– πόλεμος έλεγαν οι παλιοί αμπελουργοί, θέλοντας να δηλώσουν εμφατικά τη μεγάλη κινητοποίηση και το μόχθο ολόκληρης της οικογένειας, προκειμένου να φέρει εις πέρας μια από τις πιο απαιτητικές αγροτικές εργασίες της χρονιάς.
Ο γλυκόχυμος καρπός του αμπελιού μάγεψε τους αρχαίους Έλληνες που συνέδεσαν το κρασί με τη λατρεία του σαματατζή Διονύσου και φυσικά ο τρύγος απέκτησε κεντρική θέση στη ζωή τους. Είχαν τους λεγόμενους «ληνούς», όπου ολοκληρωνόταν το «πάτημα» των σταφυλιών μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου.
Έθιμα του τρύγου
Στις 6 Αυγούστου οι αμπελουργοί συνήθιζαν να γεμίζουν ένα καλάθι με τα πρώτα ώριμα σταφύλια και να τα πηγαίνουν στην εκκλησία όπου διαβάζονταν ειδική ευχή για την επιτυχία των αμπελιών. Επίσης, την πρώτη ημέρα του τρύγου γίνονταν στο αμπέλι αγιασμός με ειδικό ευχολόγιο (Ευχή επί τρυγής αμπέλου). Σε πολλές περιοχές, μάλιστα, συνήθιζαν να αφήνουν ατρύγητο ένα μικρό κομμάτι του αμπελώνα, ως ένδειξη ευχαριστίας στα Θεία.
Επειδή όμως ο τρύγος ήταν και είναι μια μεγάλη γιορτή δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι στιγμές ανάπαυλας και γλεντιού. Κάθε μεσημέρι, καθ’ όλη τα διάρκεια του τρύγου, ο αμπελουργός προσφέρει φαγητό, το οποίο απολαμβάνουν όλοι οι συμμετέχοντες μαζί σαν μια μεγάλη παρέα. Πίνοντας και τρώγοντας γίνονται οι πρώτες εκτιμήσεις για την ποσότητα και την ποιότητα της σοδειάς.
Το ραντεβού για το επόμενο γλέντι δίνεται στο πατητήρι, με πλούσιους μεζέδες και τα κεράσματα να ρέουν… άφθονα!
Από τ’ αμπέλι στο… κρασί
Ανέκαθεν, ο τρύγος ήταν μια συλλογική εργασία που βασίζονταν στην αλληλοβοήθεια. Οι εργασίες έπρεπε να γίνουν στην ώρα τους και χωρίς καθυστερήσεις, καθώς ο καιρός το Φθινόπωρο είναι απρόβλεπτος και μια πιθανή βροχή μπορεί να καταστρέψει την παραγωγή. Έτσι, με το χάραμα της ημέρας μικροί και μεγάλοι, συγγενείς και φίλοι, με κέφι, τραγούδια και πειράγματα έπαιρναν τα πόστα τους στ’ αμπέλι.
Όλες οι δουλειές ήταν από πριν μοιρασμένες: οι νεότεροι και οι γυναίκες αναλάμβαναν το κόψιμο των σταφυλιών, τα οποία τοποθετούσαν προσεκτικά στα «τρυγοκόφινα» που είχαν δίπλα τους. Οι πιο «γεροδεμένοι» περνούσαν τακτικά από τις σειρές του αμπελιού, σήκωναν στην πλάτη τα κοφίνια και τα φόρτωναν στα γαϊδουράκια, παλαιότερα, ή στα αγροτικά αυτοκίνητα.
Η βεντέμα (σοδειά) μεταφέρονταν στο χώρο όπου βρίσκονταν το πατητήρι. Εκεί, μια άλλη ομάδα αναλάμβανε το πάτημα των σταφυλιών. Με δυνατά πατήματα ή γρήγορα βήματα πάνω από τα σταφύλια επιτυγχάνονταν η εκχύμωση. Ο μούστος καθώς έρεε σιγά σιγά από ειδικά ανοίγματα στη βάση του πατητηριού, συγκεντρώνονταν και αποθηκεύονταν σε μεγάλα ξύλινα βαρέλια. Εκεί έμενε για περίπου τρεις μήνες, μέχρι να «ζυμωθεί» και να γίνει κρασί.
Το αμπέλι και ο οίνος στην Εκκλησία»
Σύμφωνα με τη χριστιανική θρησκεία ο Χριστός χαρακτηρίζει τον εαυτό του ως αμπέλι και τους μαθητές του ως κλήματα («Εγώ ειμί η άμπελος η αληθινή και ο πατήρ μου ο γεωργός εστίν..»). Συμβολική παράσταση της αμπέλου υπάρχει σε πολλά τέμπλα εκκλησιών, στις βυζαντινές εικόνες και γενικά στις αγιογραφήσεις των ναών. Μεταξύ των αγαθών της γης, ευλογημένος είναι ο χυμός του σταφυλιού, αφού ο Χριστός ευλόγησε «άρτον, οίνον και έλαιον». Ακόμα και για τη Θεία κοινωνία, τη μεταλαβιά, κρασί χρησιμοποιείται που με Θεία παρέμβαση μετατρέπετε σε αίμα Χριστού («πίετε εξ’ αυτού πάντες τούτο εστί το αίμα μου»).
Τέλος, η παράδοση έχει αποδείξει το ρόλο της, έχει έμπρακτα επιβεβαιώσει τη χρηστικότητά της, έχει αντισταθεί στην κριτική και στη φθορά του χρόνου. Έτσι, αποκτά μία διαχρονικότητα και μία γενικευμένη αποδοχή. Είναι ανθρωποκεντρική κι αναδεικνύει την κοινωνική φύση του ανθρώπου. Η παράδοση είναι ανθρώπινο δημιούργημα, υμνεί τη δύναμη και την αξία του ανθρώπου σε όλα τα επίπεδα.
Γεωργία Ρήγα


Ενδιαφέρουσες Ειδήσεις
-
Η Καλαμάτα γιόρτασε την 204η επέτειο από την απελευθέρωσή της
-
Τέμπη: Φοιτητές και μαθητές ενάντια σε κάθε απόπειρα συγκάλυψης στην Καλαμάτα
-
Στενάζουν από παραβατικότητα τα Αρφαρά Μεσσηνίας
-
Τα Φιλιατρά τιμούν και γιορτάζουν τον Άγιο Χαράλαμπο
-
Πώς το Τριώδιο συνδέεται με την Σαρακοστή και το Πάσχα
-
Κοσμοσυρροή για την μεγαλοπρεπή πανήγυρη της Παναγίας Υπαπαντής
-
Ποιοι ήταν οι τρεις Ιεράρχες που γιορτάζουν σήμερα και γιατί τους τιμούμε
-
Υπαπαντή του Κυρίου: Τι γιορτάζουμε στις 2 Φεβρουαρίου
-
Διάρρηξη σε πρατήριο υγρών καυσίμων στο Πεταλίδι
-
Δεκαπενταύγουστος: Η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή των Ελλήνων
-
Η αξία των πολιτιστικών εκδηλώσεων και οι διεθνείς οικονομικές επενδύσεις
-
Τα πανηγύρια μέσο έκφρασης του λαϊκού πολιτισμού
-
Κορυφώνεται ο τουρισμός το 2024: Προσδοκίες για νέο ρεκόρ εσόδων
-
Γιάννης Αντετοκούνμπο: Ο παραμυθένιος γάμος με την Μαράια Ριντλσπρίγκερ
-
Τι συμβολίζει η Ανάσταση του Θεανθρώπου
-
Η Μεγάλη Παρασκευή και τα έθιμα που συνδέονται με την ιερή ημέρα
-
Παιδικό παραμύθι της Γιώτας Φλέσσα: “Τα μαγικά Χριστούγεννα του Πρασινούλη στη Χώρα των Καλικάντζαρων”
-
Βοιωτία: «Δεν πάτησα τη σκανδάλη» λέει ο αστυνομικός για το θάνατο του 17χρονου στη Βοιωτία
-
Οι σχέσεις στα χρόνια των social media
-
Φονική επίθεση στο Ισραήλ: Καταιγισμός πυρών εναντίον στόχων της Χαμάς στη Γάζα
-
Λούτσα: Εξιχνιάστηκε η μαφιόζικη δολοφονία των έξι Τούρκων
-
Το αναπόφευκτο ατόπημα του ανθρωπισμού είναι η διολίσθησή του στον ατομικισμό
-
Προφυλακιστέος ο 68χρονος πιστολέρο που σκότωσε τον υπάλληλο πάρκινγκ στον Πειραιά
-
Λιβύη – Δυστύχημα: Αδιευκρίνιστες ακόμα οι συνθήκες του θανατηφόρου τροχαίου
-
Τον σκότωσε εν ψυχρώ με καραμπίνα – Φερόμενος δράστης 68χρονος με θύμα παρκαδόρο
-
Ποιος ήταν ο 36χρονος Αντώνης Καρυώτης που βρήκε τραγικό θάνατο στο λιμάνι του Πειραιά;
-
Τραγωδία στην Καλαμαριά: Αστυνομικός σκότωσε την πρώην σύζυγό του και αυτοκτόνησε
-
Δεκαπέντε μετανάστες εντοπίστηκαν στο Φαρμακονήσι – Ο ένας νεκρός
-
Δεκαπενταύγουστος: Το «Πάσχα του καλοκαιριού»
-
Καλαμάτα: Χάος και άγριο ξύλο σε γνωστό κλαμπ της Καλαμάτας
Πρόσφατα Άρθρα
Εγκαίνια με πλήθος κόσμου για το νέο κατάστημα «ΚΑΡΠΟΙ ΖΩΗΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ» στην Καλαμάτα
Η Καλαμάτα αλλάζει πρόσωπο στον Αθλητισμό – Έργα ουσίας με επίκεντρο τον πολίτη και την προσβασιμότητα
Πέθανε η Κατερίνα Γιουλάκη σε ηλικία 87 ετών
Μάκαρης- Σιάτος- Μερμίγκης: Η Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτεί τους ισχυρούς και αποκλείει τους μικρούς
Δράση ζωής κατά του καρκίνου με δωρεάν εξετάσεις
AddUrl.gr | Κατάλογος Ιστοσελίδων
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
-
Ειδησεις απο Καλαματα2 ημέρες πριν
Παρουσίαση προγράμματος του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας
-
Πολιτικά2 ημέρες πριν
Μάκαρης- Σιάτος- Μερμίγκης: Η Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτεί τους ισχυρούς και αποκλείει τους μικρούς
-
Υγεία2 ημέρες πριν
Δράση ζωής κατά του καρκίνου με δωρεάν εξετάσεις
-
Ειδησεις απο Καλαματα2 ημέρες πριν
Στόχος η Ενεργειακή Αναβάθμιση του Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας
-
WEB2 ημέρες πριν
Ενημέρωση επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος για ενέργειες στην openbusiness
-
Αθλητικά2 ημέρες πριν
Δύο ασημένια μετάλλια οι Θεοδωρόπουλος και Σφακιωτάκης στους αγώνες στίβου «Βραιμάκεια» στην Χαλκίδα
-
πρέπει να δεις2 ημέρες πριν
Πέθανε η Κατερίνα Γιουλάκη σε ηλικία 87 ετών
-
Ειδησεις απο Καλαματα2 ημέρες πριν
Η Καλαμάτα αλλάζει πρόσωπο στον Αθλητισμό – Έργα ουσίας με επίκεντρο τον πολίτη και την προσβασιμότητα