πρέπει να δεις
Τρύγος… μια διαχρονική τελετουργία

Ανέβηκε
2 μήνες πρινστις
από
Kalamata Times

Με τον ερχομό του Σεπτέμβρη, του «Τρυγητή», όπως αναφέρεται αυτός ο μήνας στη λαϊκή μας παράδοση, ξεκινά η διαδικασία του τρύγου των οινοστάφυλων. Θέρος –τρύγος– πόλεμος έλεγαν οι παλιοί αμπελουργοί, θέλοντας να δηλώσουν εμφατικά τη μεγάλη κινητοποίηση και το μόχθο ολόκληρης της οικογένειας, προκειμένου να φέρει εις πέρας μια από τις πιο απαιτητικές αγροτικές εργασίες της χρονιάς.
Ο γλυκόχυμος καρπός του αμπελιού μάγεψε τους αρχαίους Έλληνες που συνέδεσαν το κρασί με τη λατρεία του σαματατζή Διονύσου και φυσικά ο τρύγος απέκτησε κεντρική θέση στη ζωή τους. Είχαν τους λεγόμενους «ληνούς», όπου ολοκληρωνόταν το «πάτημα» των σταφυλιών μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου.
Έθιμα του τρύγου
Στις 6 Αυγούστου οι αμπελουργοί συνήθιζαν να γεμίζουν ένα καλάθι με τα πρώτα ώριμα σταφύλια και να τα πηγαίνουν στην εκκλησία όπου διαβάζονταν ειδική ευχή για την επιτυχία των αμπελιών. Επίσης, την πρώτη ημέρα του τρύγου γίνονταν στο αμπέλι αγιασμός με ειδικό ευχολόγιο (Ευχή επί τρυγής αμπέλου). Σε πολλές περιοχές, μάλιστα, συνήθιζαν να αφήνουν ατρύγητο ένα μικρό κομμάτι του αμπελώνα, ως ένδειξη ευχαριστίας στα Θεία.
Επειδή όμως ο τρύγος ήταν και είναι μια μεγάλη γιορτή δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι στιγμές ανάπαυλας και γλεντιού. Κάθε μεσημέρι, καθ’ όλη τα διάρκεια του τρύγου, ο αμπελουργός προσφέρει φαγητό, το οποίο απολαμβάνουν όλοι οι συμμετέχοντες μαζί σαν μια μεγάλη παρέα. Πίνοντας και τρώγοντας γίνονται οι πρώτες εκτιμήσεις για την ποσότητα και την ποιότητα της σοδειάς.
Το ραντεβού για το επόμενο γλέντι δίνεται στο πατητήρι, με πλούσιους μεζέδες και τα κεράσματα να ρέουν… άφθονα!
Από τ’ αμπέλι στο… κρασί
Ανέκαθεν, ο τρύγος ήταν μια συλλογική εργασία που βασίζονταν στην αλληλοβοήθεια. Οι εργασίες έπρεπε να γίνουν στην ώρα τους και χωρίς καθυστερήσεις, καθώς ο καιρός το Φθινόπωρο είναι απρόβλεπτος και μια πιθανή βροχή μπορεί να καταστρέψει την παραγωγή. Έτσι, με το χάραμα της ημέρας μικροί και μεγάλοι, συγγενείς και φίλοι, με κέφι, τραγούδια και πειράγματα έπαιρναν τα πόστα τους στ’ αμπέλι.
Όλες οι δουλειές ήταν από πριν μοιρασμένες: οι νεότεροι και οι γυναίκες αναλάμβαναν το κόψιμο των σταφυλιών, τα οποία τοποθετούσαν προσεκτικά στα «τρυγοκόφινα» που είχαν δίπλα τους. Οι πιο «γεροδεμένοι» περνούσαν τακτικά από τις σειρές του αμπελιού, σήκωναν στην πλάτη τα κοφίνια και τα φόρτωναν στα γαϊδουράκια, παλαιότερα, ή στα αγροτικά αυτοκίνητα.
Η βεντέμα (σοδειά) μεταφέρονταν στο χώρο όπου βρίσκονταν το πατητήρι. Εκεί, μια άλλη ομάδα αναλάμβανε το πάτημα των σταφυλιών. Με δυνατά πατήματα ή γρήγορα βήματα πάνω από τα σταφύλια επιτυγχάνονταν η εκχύμωση. Ο μούστος καθώς έρεε σιγά σιγά από ειδικά ανοίγματα στη βάση του πατητηριού, συγκεντρώνονταν και αποθηκεύονταν σε μεγάλα ξύλινα βαρέλια. Εκεί έμενε για περίπου τρεις μήνες, μέχρι να «ζυμωθεί» και να γίνει κρασί.
Το αμπέλι και ο οίνος στην Εκκλησία»
Σύμφωνα με τη χριστιανική θρησκεία ο Χριστός χαρακτηρίζει τον εαυτό του ως αμπέλι και τους μαθητές του ως κλήματα («Εγώ ειμί η άμπελος η αληθινή και ο πατήρ μου ο γεωργός εστίν..»). Συμβολική παράσταση της αμπέλου υπάρχει σε πολλά τέμπλα εκκλησιών, στις βυζαντινές εικόνες και γενικά στις αγιογραφήσεις των ναών. Μεταξύ των αγαθών της γης, ευλογημένος είναι ο χυμός του σταφυλιού, αφού ο Χριστός ευλόγησε «άρτον, οίνον και έλαιον». Ακόμα και για τη Θεία κοινωνία, τη μεταλαβιά, κρασί χρησιμοποιείται που με Θεία παρέμβαση μετατρέπετε σε αίμα Χριστού («πίετε εξ’ αυτού πάντες τούτο εστί το αίμα μου»).
Τέλος, η παράδοση έχει αποδείξει το ρόλο της, έχει έμπρακτα επιβεβαιώσει τη χρηστικότητά της, έχει αντισταθεί στην κριτική και στη φθορά του χρόνου. Έτσι, αποκτά μία διαχρονικότητα και μία γενικευμένη αποδοχή. Είναι ανθρωποκεντρική κι αναδεικνύει την κοινωνική φύση του ανθρώπου. Η παράδοση είναι ανθρώπινο δημιούργημα, υμνεί τη δύναμη και την αξία του ανθρώπου σε όλα τα επίπεδα.
Γεωργία Ρήγα


Ενδιαφέρουσες Ειδήσεις
-
Οι σχέσεις στα χρόνια των social media
-
Φονική επίθεση στο Ισραήλ: Καταιγισμός πυρών εναντίον στόχων της Χαμάς στη Γάζα
-
Λούτσα: Εξιχνιάστηκε η μαφιόζικη δολοφονία των έξι Τούρκων
-
Το αναπόφευκτο ατόπημα του ανθρωπισμού είναι η διολίσθησή του στον ατομικισμό
-
Προφυλακιστέος ο 68χρονος πιστολέρο που σκότωσε τον υπάλληλο πάρκινγκ στον Πειραιά
-
Λιβύη – Δυστύχημα: Αδιευκρίνιστες ακόμα οι συνθήκες του θανατηφόρου τροχαίου
-
Τον σκότωσε εν ψυχρώ με καραμπίνα – Φερόμενος δράστης 68χρονος με θύμα παρκαδόρο
-
Ποιος ήταν ο 36χρονος Αντώνης Καρυώτης που βρήκε τραγικό θάνατο στο λιμάνι του Πειραιά;
-
Τραγωδία στην Καλαμαριά: Αστυνομικός σκότωσε την πρώην σύζυγό του και αυτοκτόνησε
-
Δεκαπέντε μετανάστες εντοπίστηκαν στο Φαρμακονήσι – Ο ένας νεκρός
-
Δεκαπενταύγουστος: Το «Πάσχα του καλοκαιριού»
-
Καλαμάτα: Χάος και άγριο ξύλο σε γνωστό κλαμπ της Καλαμάτας
-
Η τέχνη της προσφοράς και της αγάπης!!!
-
Ναυάγιο στην Πύλο: Κακουργηματικού χαρακτήρα οι κατηγορίες για τους 9 Αιγύπτιους
-
Πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο: Γιατί βυθίστηκε το πλοίο;
-
Πως οι χειριστικοί άνθρωποι καταφέρνουν να σε έχουν υπό την καθοδήγηση τους;
-
Τέμπη: «Πάρε με, όταν φτάσεις…» -Τα σκίτσα μιας τραγωδίας
-
Τα έθιμα της Πρωτομαγιάς και οι συμβολισμοί στη λαϊκή παράδοση
-
Καλαμάτα: Σε ατμόσφαιρα κατάνυξης το πρώτο άγγελμα της Ανάστασης
-
Το παραδοσιακό λαμπρό Πάσχα και έθιμα της Καλαμάτας
-
Τραγωδία στα Τέμπη: Ράγισαν καρδιές στο μνημόσυνο για τα θύματα της πολύνεκρης σύγκρουσης
-
«Παιδεία δεν είναι τα πτυχία μας, αλλά η προσωπικότητα μας»
-
Τέμπη: Επιμνημόσυνη δέηση για τους φοιτητές που σκοτώθηκαν με πρωτοβουλία του ΑΠΘ
-
«Αλμυρές» οι τιμές των Σαρακοστιανών, η λαγάνα 15% ακριβότερη σε σχέση με πέρσι
-
«Ήρθαν οι Απόκριες!! «Άνοιξε το Τριώδιο…»
-
Μαφιόζικη δολοφονία – Ενέδρα θανάτου για τον 47χρονο στην Καλαμάτα
-
Ενδοοικογενειακή βία: Η «αθέατη» κακοποίηση
-
Το 2023 φέρνει και το 9ο σούπερ μάρκετ “Μουργής”
-
Γεωργία Ρήγα: «Πώς να δημιουργήσετε φιλίες στον επαγγελματικό σας χώρο»
-
Τα πολύτιμα οφέλη της γυμναστικής στην ψυχική και σωματική υγεία
Πρόσφατα Άρθρα
Ερντογάν: Θέλουμε μια νέα διαδικασία με την Ελλάδα – Μπορούμε να λύσουμε κάθε πρόβλημα χωρίς τρίτους
Το απόλυτο κέικ πορτοκαλιού! Δοκιμάστε το!
Το πλέξιμο και οι ευεργετικές του ιδιότητες
5 πράγματα που κάνουν ΟΛΟΙ οι άντρες όταν αγαπούν πραγματικά μια γυναίκα
Η Πόλα Ρούπα αποφυλακίστηκε και έρχεται Καλαμάτα στο πατρικό της
AddUrl.gr | Κατάλογος Ιστοσελίδων
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
-
Ταξίδια2 ημέρες πριν
Γνωριμία με τις αγιογραφίες του Ιερού Ναού Ταξιαρχών Καλαμάτας
-
Ειδησεις απο Καλαματα2 ημέρες πριν
Η Ένωση Συλλόγων Γονέων Καλαμάτας για τα 50 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου
-
Καιρός2 ημέρες πριν
Ψυχρό μέτωπο φέρνει καταιγίδες, πτώση θερμοκρασίας και θυελλώδεις ανέμους
-
Κόσμος1 ημέρα πριν
Η πόλη‑έκπληξη που στέφθηκε «Ευρωπαϊκή πόλη της χρονιάς»
-
πρέπει να δεις12 ώρες πριν
Η Πόλα Ρούπα αποφυλακίστηκε και έρχεται Καλαμάτα στο πατρικό της
-
Ζώδια2 ημέρες πριν
Τα ζώδια σήμερα 17 Νοεμβρίου 2023
-
Ειδήσεις απο Μεσσηνία2 ημέρες πριν
Επιτυχημένη η δράση «ΜΑΘΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΗΤΗ-ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΟΥ» στη Μεσσήνη
-
Ειδησεις απο Καλαματα2 ημέρες πριν
Ανοιχτή πρόσκληση σε εκδήλωση και διαγωνισμό μαγειρικής «Καλαμάτα: γαστρονομικός προορισμός με βάση την ελιά»