Η συμφωνία Μητσοτάκη‑Μακρόν για όπλα και Τουρκία

Σχεδόν μονοθεματική υπήρξε η χθεσινή Σύνοδος σε επίπεδο αρχηγών κρατών της Συμμαχίας των χωρών της Νότιας Ευρωπαϊκής Ένωσης (Med7), με τον οικοδεσπότη, Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εμανουέλ Μακρόν να εγείρει ατσάλινο τείχος προστασίας απέναντι στις αδιανόητες προκλήσεις της Τουρκίας, υιοθετώντας στο σύνολό τους τις ελληνικές θέσεις.

Από την Κορσική, «τη γέφυρα ανθρώπων και πολιτισμών» στην Μεσόγειο, ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας επανήλθε δυναμικά στην υποστήριξη αμφότερων Ελλάδας και Κύπρου, όπως άλλωστε πράττει δημόσια με κάθε ευκαιρία όλο το τελευταίο διάστημα, υπεραμυνόμενος της ατζέντας της Αθήνας απέναντι στην έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας, την προσφυγική κρίση, αλλά και την κρίση ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Διακηρύττοντας την «μεσογειακή ειρήνη», ο κ. Μακρόν περιέγραψε τα όρια της ανοχής των 7 χωρών του ευρωπαϊκού Νότου απέναντι στην Τουρκία, προειδοποιώντας την ανοιχτά για επέκταση της λίστας των κυρώσεων στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 24 Σεπτεμβρίου.

«Θα ήθελα να απευθύνω μήνυμα αλληλεγγύης στην Ελλάδα» τόνισε ο κ. Μακρόν από τα πρώτα λεπτά της ομιλίας του προς τους εκπροσώπους του Τύπου, χαρακτηρίζοντας ως «παράνομες» τις προκλήσεις της Τουρκίας και δίνοντας -συμβολικά- πρώτα από όλους τους ηγέτες τον λόγο στον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Επιπλέον, ο Γάλλος Προέδρος ξεκαθάρισε προς πάσα κατεύθυνση πως «ο κοινός μας είναι να υπάρχουν κανονικές σχέσεις που θα επιτρέψουν σταθερότητα στην περιοχή με την Τουρκία», με αυστηρή, ωστόσο, προϋπόθεση να «σταματήσουν οι γεωτρήσεις».

Ικανοποιώντας πλήρως τις ελληνικές θέσεις, ο κ. Μακρόν παρέπεμψε ανοιχτά και στο περιεχόμενο της παραγράφου 6 της κοινής διακήρυξης των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, στην οποία η Τουρκία καλείται να εναρμονιστεί πλήρως με το διεθνές δίκαιο.

Γραπτές δεσμεύσεις

Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 6 της χθεσινής διακήρυξης αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «επαναλαμβάνουμε την πλήρη υποστήριξή μας και την αλληλεγγύη μας προς την Κύπρο και την Ελλάδα ενόψει των επανειλημμένων παραβιάσεων της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους, καθώς και των αντιπαραγωγικών ενεργειών της Τουρκίας. Καλούμε όλες τις χώρες της περιοχής να συμμορφωθούν με το διεθνές δίκαιο, ιδίως το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, και να ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων».

Στην ίδια κατεύθυνση, οι ηγέτες των ευρωμεσογειακών χωρών καταλήγουν πως «ελλείψει προόδου στην εμπλοκή της Τουρκίας σε διάλογο και εκτός εάν τερματίσει τις μονομερείς της δραστηριότητες, η ΕΕ είναι έτοιμη να καταρτίσει έναν κατάλογο περαιτέρω περιοριστικών μέτρων που θα μπορούσαν να συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2020», αφήνοντας και εγγράφως ανοιχτό το σχετικό ενδεχόμενο.

Την ίδια ώρα, η πλήρης στήριξη του ευρωπαϊκού Νότου προς την Ελλάδα και την Κύπρο οδηγεί στην «αναβίωση» και της ευρωτουρκικής συμφωνίας για το προσφυγικό -μεταναστευτικό του 2016, με απώτερο στόχο «να λειτουργήσει ο μηχανισμός επανεισδοχής», όπως επισήμανε ο Πρόεδρος Μακρόν, διευρύνοντας ακόμη περισσότερο τα σημεία σύγκλισής του με την Αθήνα.

Απόλυτη ταύτιση

Νωρίτερα, η κοινή οπτική Ελλάδας – Γαλλίας απέναντι στην Ανατολική Μεσόγειο αποτυπώθηκε διεξοδικά στη δίωρη, διμερή συνάντηση μεταξύ του Έλληνα Πρωθυπουργού και του Γάλλου Προέδρου, οδηγώντας σε πρωτόγνωρα επίπεδα την εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

«Χαίρομαι που ξαναβρίσκω τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τη σύνοδο κορυφής Med7, που φιλοξενεί η Γαλλία στο Αζαξιό. Οι συζητήσεις μας για τη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας ήταν καρποφόρες. Του εξέφρασα την πλήρη αλληλεγγύη μας μετά τη φωτιά της Μόριας» δήλωσε, μετά το πέρας της μεταξύ τους συνάντησης ο κ. Μακρόν, ο οποίος επανέλαβε στη συνέχεια και σε δημόσια θέα την πάγια ελληνική θέση ότι δηλαδή ο ελληνοτουρκικός «διάλογος δεν είναι εφικτός, αν βασίζεται σε εγκατάλειψη επικυριαρχίας ή αίσθημα ενοχής».

Ειδικότερα, στο τετ α τετ Μητσοτάκη -Μακρόν συζητήθηκαν «οι τελευταίες εξελίξεις και η κλιμακούμενη τουρκική παραβατική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο ενώ διαπιστώθηκε η απόλυτη συμφωνία και συμβατότητα στην κεντρική στρατηγική απέναντι στην Τουρκία», σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, όπως και η προοπτική και το ενδιαφέρον «μιας στρατηγικής σχέσης», μετά από μια μακρά περίοδο στενών, διμερών σχέσεων, θέτοντάς τες σε νέο, θεσμικό και διπλωματικό πλαίσιο.

Παράλληλα, σε μια ακόμη ένδειξη αλληλεγγύης, αμφότεροι οι ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν και Άνγκελα Μέρκελ έκαναν γνωστή την πρόθεσή τους να φιλοξενήσουν ασυνόδευτα προσφυγόπουλα από την Μόρια, ενισχύοντας από την πρώτη στιγμή τις ελληνικές προσπάθειες για τη διαχείριση της ξαφνικής κρίσης, λίγο πριν την έναρξη της ευρωμεσογειακής Συνόδου.

Η συνάντηση του Μητσοτάκη με τον Μακρόν στη Κορσική

«Σήμερα η Ευρώπη οφείλει από τα λόγια συμπαράστασης να περάσει σε πράξεις αλληλεγγύης» τόνισε από πλευράς του ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το τέλος της Συνόδου, υπενθυμίζοντας για άλλη μια φορά ότι σήμερα «η Τουρκία αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών μελών της ΕΕ» της Ελλάδας και της Κύπρου. Εμφανώς ικανοποιημένος από την κατηγορηματική υπεράσπιση των ελληνικών θέσεων, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι τα συμπεράσματα της συνάντησης των ευρωπαϊκών χωρών του Νότου «δείχνουν στην Τουρκία το δρόμο».

Η ευρωπαϊκή ασφάλεια το διακύβευμα

«Εάν η Τουρκία θέλει έναν ειλικρινή διάλογο πρέπει να το δείξει στην πράξη» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Έλληνας Πρωθυπουργός και σημείωσε για άλλη μια φορά πως «το τέλος των προκλήσεων είναι και αρχή των συζητήσεων». Περιγράφοντας το διακύβευμα, «η Μεσόγειος είναι ένας ζωτικός χώρος για την ευρωπαϊκή ασφάλεια συνολικά» προειδοποίησε ο κ. Μητσοτάκης, καθώς «εδώ διακυβεύονται στρατηγικά συμφέροντα για την ίδια την Ευρώπη», πρόσθεσε.

Διαρκώς παρούσα η Χάγη

Επιπλέον, ο Έλληνας Πρωθυπουργός κάλεσε την Τουρκία να επιστρέψει στο status quo των διερευνητικών επαφών του 2016, προκρίνοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση «υπάρχει πάντα η λύση της Χάγης, του Διεθνούς Δικαστηρίου».

Με έναν σαφή υπαινιγμό τοποθετήθηκε ο κ. Μητσοτάκης και απέναντι στο ενδεχόμενο εργαλειοποίησης προσφύγων και μεταναστών για… γεωπολιτικά οφέλη, σημειώνοντας με νόημα πως «για τη φύλαξη των συνόρων και τη διαχείριση του προσφυγικού η Ελλάδα κάνει το καθήκον της φυλάσσοντας τα ευρωπαϊκά σύνορα. Αυτό αποτελεί μόνο μία πτυχή του ζητήματος. Σήμερα περισσότερο από ποτέ απαιτείται έμπρακτη αλληλεγγύη».

Η ελληνογαλλική ατζέντα

Πάντως, οι υψηλές προσδοκίες μετά την «απολύτως επιτυχημένη» χθεσινή διοργάνωση δεν θα αργήσουν να αποκρυσταλλωθούν, καθώς μια πρώτη «αποκωδικοποίηση» της ελληνογαλλικής συνεργασίας αναμένεται να προσδιοριστεί στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, οπότε ο Πρωθυπουργός θα απευθυνθεί προς τους παραγωγικούς φορείς από το βήμα της ΔΕΘ.

Με ορόσημο την 24η Σεπτεμβρίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής με αποκλειστικά θέματα την Κίνα και την Τουρκία, όπως ανακοίνωσε χθες η γερμανίδα καγκελάριος, εντείνονται οι πιέσεις προς τη γειτονική χώρα να μπει σε τροχιά αποκλιμάκωσης, με φόντο και την επικείμενη συνεργασία ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, με αντικείμενο την επέκταση του ελληνικού εξοπλιστικού προγράμματος.

Ήδη, η περαιτέρω ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, όπως και θέματα εξοπλιστικών προγραμμάτων συζητήθηκαν, κατά πληροφορίες, στην κατ’ ιδίαν συνάντηση Μητσοτάκη – Μακρόν, ενώ σε ανοιχτή γραμμή βρίσκονται το τελευταίο διάστημα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος με την γαλλίδα ομόλογό του, Φλοράνς Παρλί.