Kalamata Times
Σε πρώτη πανελλήνια προβολή δύο ντοκιμαντέρ από το Κέντρο Δημιουργικό Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας
Στις 24 Απριλίου του 1915, μια μέρα που σημάδεψε την αρμενική ιστορία και όχι μόνο, ξεκίνησε η Γενοκτονία των Αρμενίων. Εκείνη την ήμερα, η τουρκική κυβέρνηση συνέλαβε, βασάνισε και εκτέλεσε με συνοπτικές διαδικασίες, περίπου 250 Αρμένιους διανοούμενους. Μετά από αυτό, ξεκίνησε ο διωγμός των Αρμενίων με πορείες θανάτου μέσω της Μεσοποταμίας, στην έρημο, χωρίς τροφή ή νερό.
Υπολογίζεται ότι τρία χρονιά μετά είχαν πεθάνει 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι.
Η Τουρκία, ως διάδοχο κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πότε δεν παραδέχτηκε την Γενοκτονία των Αρμενίων, ακόμα και σήμερα αρνείται την ύπαρξη Γενοκτονίας και ισχυρίζεται ότι δεν υπήρξε εξόντωση άλλα εκτοπισμός του αρμένικου πληθυσμού.
Το δραστήριο και πρωτοπόρο Κέντρο Δημιουργικού Ντοκιμαντέρ θέλοντας να τιμήσει την επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων προσκάλεσε στην Καλαμάτα, από τις Η.Π.Α τον Αρμένιο σκηνοθέτη Bared Maronian και διοργανώνει ένα διήμερο αφιέρωμα στη Γενοκτονία των Αρμενίων σε συνεργασία με τη Νέα Κινηματογραφική Λέσχη Καλαμάτας, την συμμετοχή της Αρμενικής Κοινότητας Καλαμάτας, της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδας και της Αρμενικής Νεολαίας Ελλάδας, τη στήριξη της Ιεράς Μητρόπολης Μεσσηνίας και του Δήμου Καλαμάτας.
Ο Αμερικανοαρμένης σκηνοθέτης Bared Maronian, θα παρουσιάσει τα δύο ντοκιμαντέρ του, «Τα Ορφανά της Γενοκτονίας» (OrphansoftheGenocide) και «Γυναίκες του 1915» (Women of 1915), δυο ταινίες που σκιαγραφούν απόλυτα το ιστορικό πλαίσιο και ρίχνουν φως σε άγνωστες πτυχές της Γενοκτονίας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Σάββατο 19 του μήνα, 7.30μ.μ: στο Στέκι του Κέντρου Δημιουργικού Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας (Μπενάκη 11), προβολή του ντοκιμαντέρ «Orphans of the Genocide» παρουσία του σκηνοθέτη. Θα ακολουθήσει σχετική συζήτηση και γνωριμία με το δημιουργό. Παράλληλα, στο χώρο, θα λειτουργεί φωτογραφική έκθεση.
Την Κυριακή 20 Οκτώβρη, στο Αμφιθέατρο «Θεόδωρος Αγγελόπουλος» στο Εργατικό Κέντρο, το πρόγραμμα διαμορφώνεται ως εξής:
6 μ.μ. Αναδρομή στο ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο της Γενοκτονίας. Μεταξύ άλλων, θα μιλήσουν:
– Αϊβαζιάν Αλίν μέλος της Αρμενικής Νεολαίας Ελλάδας,
– Varsenik Galstian, αντιπροέδρος της Αρμένικης Κοινότητα Καλαμάτας.
6:30 μ.μ. Προβολή του ντοκιμαντέρ «Women of 1915» του Bared Maronian.
8:00 μ.μ. Συζήτηση με το σκηνοθέτη.
8:30 μ.μ. Συναυλία από το μουσικό σχήμα του Haig Yazdjian* (Χάιγκ Γιαζιτζιάν)
● Ο Χάιγκ Γιαζιτζιάν γεννήθηκε το 1959 στο Χαλέπι της Συρίας από Αρμένιους γονείς, ενώ ζει και εργάζεται στην Ελλάδα από το 1980. Παίζει ούτι και συνθέτει. Ο Γιαζιτζιάν έχει εμφανιστεί σε πολλές μουσικές σκηνές της Αθήνας και έχει συνεργαστεί με μεγάλους Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, ενώ είναι ιδιαίτερα αγαπητός στην αρμένικη ελληνική κοινότητα – και όχι μόνο.
Ο καλλιτέχνης συμμετάσχει σε συναυλίες σε όλο τον κόσμο με διάσημους σολίστες – ενδεικτικά, το 2006 συμμετείχε στην ευρωπαϊκή περιοδεία της Loreena McKennitt.
«ΟΡΦΑΝΑ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ» – «ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ 1915»
Το ντοκιμαντέρ «Ορφανά της Γενοκτονίας» (Orphans of the Genocide) προβλήθηκε για πρώτη φορά το 2015 κατά την 100ή επέτειο της γενοκτονίας των Αρμενίων. Μπροστά στο φακό, οι απόγονοι επιζώντων – ορφανών της Γενοκτονίας των Αρμενίων αφηγούνται τις συγκλονιστικές εμπειρίες τους. Το ντοκιμαντέρ «Γυναίκες του 1915» (Women of 1915), περιγράφει τις αμέτρητες ιστορίες εκείνων των Αρμένιων γυναικών, οι οποίες βίωσαν απίστευτες θηριωδίες, ωστόσο αντιστάθηκαν στη Γενοκτονία επιδεικνύοντας αξιόλογη ανθεκτικότητα. Παράλληλα, παρουσιάζονται οι ιστορίες και όλων εκείνων των Αμερικανίδων, Σκανδιναβών, Ευρωπαίων και Καναδών γυναικών που συνέρρευσαν στα πεδία θανάτου της γενοκτονίας των Αρμενίων και βοήθησαν να σωθεί ένα έθνος.
Ο BARED MARONIAN ΓΙΑ ΤΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΤΟΥ «ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ 1915»
Ο Bared Maronian ειδικεύεται στην παραγωγή αρμενικών ντοκιμαντέρ, με τρεις ταινίες στο ενεργητικό του. Οι «Γυναίκες του 1915», που θα προβληθεί την Κυριακή στο Αμφιθέατρο «Θεόδωρος Αγγελόπουλος», είναι το ντοκιμαντέρ που αποκαλύπτει το ρόλο των Αρμενίων γυναικών της εποχής και τη φρίκη που υπέστησαν κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας των Αρμενίων.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του για το έργο του, και στην ερώτηση γιατί αποφάσισε να κάνει το ντοκιμαντέρ «Γυναίκες του 1915» ως συνέχεια του προηγούμενου, «Ορφανά της Γενοκτονίας», απάντησε:
«Πριν από περίπου 6 χρόνια, ενώ διεξήγαγα προκαταρκτική έρευνα για τα «Ορφανά της Γενοκτονίας», συνεχώς συναντούσα εκπληκτικές ιστορίες γυναικών που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, συνδέονταν με τη Γενοκτονία – Και δεν ήταν μία, δύο ή μερικές ιστορίες… αλλά εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιες γυναίκες που ήταν θύματα, εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες μη-Αρμένιες-Σκανδιναβές, Αμερικανές, Ευρωπαίες, Καναδές και Αυστραλές -γυναίκες που εγκλωβίστηκαν στα πεδία θανάτωσης της Αρμενικής Γενοκτονίας και διέσωσαν δεκάδες χιλιάδες Αρμένιες γυναίκες και παιδιά. Αυτό, νομίζω, ήταν το υπέρτατο ανθρωπιστικό έργο. Αφήνοντας μια πολυτελή ζωή πίσω, ταξιδεύοντας χιλιάδες μίλια σε ζώνες πολέμου, ρισκάροντας τη ζωή σου για να σώσεις τις ζωές των άλλων. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτές οι γυναίκες έχασαν τη ζωή τους ενώ έσωζαν τις ζωές των άλλων. Θεωρώ ότι ήταν μια απαράμιλλη αυτοθυσία. Δεν μπορούσα να βοηθήσω, αλλά αποφάσισα να αφιερώσω μια ολόκληρη ταινία σε αυτό το θέμα. Έτσι, προέκυψαν οι «Γυναίκες του 1915».
Το γεγονός ότι ονόμασε το ντοκιμαντέρ «Γυναίκες του 1915» και όχι «Γυναίκες της Γενοκτονίας» οφείλεται στην προσπάθειά του να περιγράψει την καθολικότητα της γενοκτονίας των Αρμενίων. Όπως εξηγεί ο ίδιος: «Παρόλο που η αρμενική γενοκτονία ασκήθηκε στους Αρμένιους από τους [Οθωμανούς] Τούρκους, οι τρομακτικές και ηρωικές εμπειρίες των Αρμένιων γυναικών ήταν η ανθρώπινη επιβίωση, ο ανθρώπινος θρίαμβος και η ανθρώπινη ανθεκτικότητα σε καιρούς πολέμου. Οι Αρμένιες γυναίκες βιάστηκαν, υποδουλώθηκαν, αποκτηνώθηκαν από τους Τούρκους δράστες, που προσπάθησαν να τις απογυμνώσουν από την ταυτότητά τους, αλλάζοντας βίαια τα ονόματά τους, τη θρησκεία, τη γλώσσα, τον πολιτισμό – ακόμη και την εμφάνισή τους. Παρ‘ όλα αυτά, η Αρμένια γυναίκα έγινε ο αναπόφευκτος ιδρυτής των Αρμένιων κοινωνιών μετά τη γενοκτονία στη διασπορά».
«Το ντοκιμαντέρ εξιστορείται μέσα από τον χαρακτήρα της Μαρίας Γιάκομπσεν, μιας Δανής νοσοκόμας που αφιέρωσε τη ζωή της στη διάσωση των θυμάτων της γενοκτονίας των Αρμενίων. Η εμπειρία της Γιάκομπσεν με τους Αρμένιους ήταν γραμμική. Ήταν στη Δυτική Αρμενία κατά τη διάρκεια των σφαγών των Αρμενίων, βίωσε το μεγαλύτερο βάρος της γενοκτονίας με τους Αρμένιους και τελικά πέθανε και θάφτηκε στο Αρμενικό ορφανοτροφείο, τη “Φωλιά των Πουλιών” στο Λίβανο, ενώ φρόντιζε τα ορφανά της Αρμενίας», αναφέρει ο σκηνοθέτης. «Μια άλλη γυναίκα τού 1915 είναι η Αμερικανίδα Μέρι Λουίς Γράφαμ, εκπαιδευμένη δασκάλα, που αφιέρωσε τη ζωή της στην εκπαίδευση φοιτητών και δασκάλων στη Δυτική Αρμενία και πέθανε στη Σεβάστεια το 1921.
Προβάλλονται, επίσης, κάποιες Αρμένιες γυναίκες του 1915, όπως η Ντιάνα Αμπγκάρ, η πρώτη γυναίκα πρεσβευτής στη σύγχρονη ιστορία, η Βικτόρια Αρτινιάν, γιαγιά του Στιβ Τζομπς, η Χατού νΓιαπουτζιάν, η οποία κουβαλούσε όπλα και πολέμησε σκληρά για να προστατεύσει τους ανθρώπους της και φυσικά τις ανυπεράσπιστες γυναίκες του 1915, όπως η Ορόρα Μαρντιγκανιάν, η ιστορία της οποίας μετατράπηκε σε επιτυχία του Χόλιγουντ το 1919, απλά για να ονομάσουμε μερικές…».
Όσον αφορά στην έρευνα που έκανε ο σκηνοθέτης για τη δημιουργία της ταινίας, ο σκηνοθέτης αναφέρει πως, «αν και υπάρχει πληθώρα πληροφοριών για την Ορόρα Μαρντιγκανιάν, χρειάστηκε να ταξιδέψει μέχρι την Αργεντινή για να μιλήσει με τον Εντουάρντο Κοζανλιάν, ο οποίος κατά τύχη ανακάλυψε τα απομεινάρια της ταινίας της Ορόρα, Auction of Souls ή αλλιώς Ravished Armenia». Από την άλλη πλευρά, χρειάστηκαν εξαντλητικές έρευνες για να μπορέσει να συνδεθεί με την οικογένεια της γιαγιάς του Στιβ Τζομπς και να μπορέσει στο τέλος να βρει ένα μπαούλο γεμάτο έγγραφα για τη γιαγιά του.
Ο δημιουργός έχει στα σκαριά και τρίτη ταινία που σχετίζεται με τη Γενοκτονία, η οποία θα αναδείξει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία που συνδέεται με τις Σφαγές των Αρμενίων.
