Τολμηρές πρωτοβουλίες απέναντι στις μεγα-πυρκαγιές: Ο κρίσιμος ρόλος των Δήμων
Άρθρο του Βασίλη Τζαμουράνη
Πολιτικού Μηχανικού –
Υποψήφιου Δημάρχου Καλαμάτας
Η φετινή αντιπυρική περίοδος και τα μέχρι στιγμής τραγικά της αποτελέσματα σε απώλειες δασικών εκτάσεων, ανθρώπινων ζωών, σπιτιών, ζώων, καλλιεργειών και υποδομών σε όλη τη χώρα, φέρνει την ευρωπαϊκή και παγκόσμια κοινότητα, το ελληνικό κράτος, αλλά και τους φορείς της Αυτοδιοίκησης μπροστά στην επείγουσα ανάγκη μεταρρυθμίσεων και λήψης τολμηρών αποφάσεων.
Τα δεδομένα αλλάζουν και δημιουργούν μια πολυσύνθετη κατάσταση – για την αντιμετώπιση της οποίας δεν αρκούν ούτε οι εύκολες θεωρίες συνωμοσίας ούτε η απλή επίκληση της κλιματικής κρίσης: Όταν όλοι οι παράγοντες συνυπολογιστούν, παραμένει η ανάγκη για σοβαρές αλλαγές, τόσο στο επίπεδο της πρόληψης όσο και στο επίπεδο της κατάσβεσης των πυρκαγιών.
Οι Δήμοι, λόγω της εγγύτητάς τους στον πολίτη και στο περιβάλλον σε ώρα ανάγκης, οφείλουν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο και σε αυτό το νέο πλαίσιο. Να εντείνουν τις οργανωτικές τους δυνατότητες. Να εμπλουτίσουν και ν’ αξιοποιήσουν ορθά τον εξοπλισμό τους. Να ενισχύσουν τον συντονιστικό τους ρόλο. Και κυρίως, να προωθήσουν σε τοπικό και σε εθνικό επίπεδο μια σειρά από καλές πρακτικές προηγμένων χωρών, μαζί με νέες πρωτοβουλίες και δράσεις, πρωταρχικά για την πρόληψη, αλλά και για την αντιμετώπιση των μεγα-πυρκαγιών.
Ορισμένες από τις δικές μας προτάσεις, επιγραμματικά, έχουν ως εξής:
Α. ΠΡΟΛΗΨΗ
- Διαχείριση των δασών με ελεγχόμενη υλοτομία και εκμετάλλευση της καύσιμης ύλης, στο πλαίσιο μια κυκλικής οικονομίας – δίνοντας κατ’ απόλυτη προτεραιότητα στους κατοίκους των κοντινών Κοινοτήτων ένα πρόσθετο εισόδημα και κίνητρο για παραμονή ή επιστροφή στα χωριά.
- Δημιουργία εκτενών αντιπυρικών ζωνών.
- Σοβαρή ενίσχυση της υπαίθρου και των Κοινοτήτων με υποδομές, συγκοινωνία και πολλαπλά κίνητρα – καθώς η εγκατάλειψη των χωριών και εκατοντάδων στρεμμάτων καλλιεργειών, τα οποία λογγώνουν, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα εξάπλωσης αλλά και δυσκολίας αναχαίτισης της φωτιάς.
- Οργάνωση – δημιουργία – συντονισμός εθελοντικών ομάδων. Ενίσχυσή τους με εξοπλισμό, ακόμα και με δρόνους (drones) για την επιτήρηση δασικών-δύσβατων περιοχών.
- Πιλοτικές δράσεις όπως π.χ. οργανωμένες κατασκηνώσεις στο δάσος για εθελοντές, φοιτητές κ.ά., που θα λαμβάνουν βασική εκπαίδευση και εξοπλισμό για να περιπολούν βάσει προγράμματος και να ειδοποιούν άμεσα σε περίπτωση πυρκαγιάς.
- Κάμερες-έλεγχοι στις οδούς διέλευσης από δασικές περιοχές.
- Πραγματική και συνεχής συντήρηση της αγροτικής οδοποιίας, υπ’ ευθύνη των προέδρων-Συμβουλίων Κοινοτήτων, που φυσικά θα διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους.
- Έλεγχοι, αλλά και θέσπιση κινήτρων, για τον καθαρισμό κτημάτων και οικοπέδων.
Β. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ – ΚΑΤΑΣΒΕΣΗ
- Ενίσχυση του στόλου πυροσβεστικών οχημάτων και κατανομή τους σε καίρια σημεία του Δήμου, ώστε η αποφασιστική πρώτη επέμβαση να γίνεται και απευθείας από τα χωριά.
- Ενίσχυση της Πολιτικής Προστασίας του Δήμου, με επαρκές μόνιμο προσωπικό, το οποίο θα αναλάβει τη συνεχή προετοιμασία και τον συντονισμό δράσης για κάθε κατάσταση ανάγκης, κατά την οποία θα συνεργάζεται άμεσα με τις αρχές.
- Πίεση για αναδιάρθρωση των υπηρεσιών ασφαλείας με ευθύνη του κράτους, σαφής οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων τους και οργανόγραμμα-χάρτης συνεργασίας τους σε κάθε περίπτωση.
Η φωτιά είναι ένας ισχυρός αντίπαλος, αλλά με τις κατάλληλες προσαρμογές μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε με τις μικρότερες δυνατές απώλειες.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν γίνεται να μείνουμε απαθείς, μπροστά στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται. Ούτε μπορούμε με παλιά όπλα και παλιές νοοτροπίες να κερδίσουμε τη μάχη με τις φλόγες σε αυτές τις νέες, δυσμενέστερες συνθήκες. Χρειάζονται δραστικές αλλαγές, με γνώση, τόλμη, αξιοπιστία και συνέπεια.
